‘+kiya
akewa meyene (Kem+rane): Vivarama
‘Ukari tuurí, ‘ukitsi tuurí tsiere teemarí waniu heu’erit+ ‘axa mem+tek+huawar+wani tsiere heu’eriet+ memanutax+riwani kakaniyuweni tsepa hakewa meme’uwa x+ka yukie mehayetet+kani, yat+ni yu’iwama wahamat+a meheu’uwani; tsiere kakaniy+weni hau’eriet+ wapai wainformacion mem+k+xatani, kehate mem+y+a, hakewa mem+kiekatari, yemek+ waniyukweriekam+k+, kehate matsi ‘uximayatsika wahepa+tsita memayexeiyani wahetsie katinakani, hepa+na ‘ipat+ kehate información memexeiyani hau’eriet+ memik+xatani kakaniy+weni kepaits+ mana katinak+ nex+awaweni, x+ka m+pa+ tiuy+ni mekateniukwinit+ariwaweni.
Patria potestad, tutela, guarda tsiere custodia, kehate memayexeiyani, yat+ni yemek+ mep+tewara xaxat+wani, hepa+na mep+wa’+wiyani, yat+ni mep+tewak+ namirieka, x+ka hipat+ tuurí tsiere temari mewananaimaka, yemek+ kepauka tuurí tsiere teeemari memuk+xaxatsiwanitsie.
Kepauka tuurí tsiere teemari wainformacion muyetuiwani yamekata’eriwakak+ yat+ni mekatehamaikak+ ‘anam+ violación a la intimidad kanan+y+neni, x+ka wainformacion m+yehutsie ‘wa’+kiya, kemem+tetetewa, wapai internettsie metan+tin+’awani yat+ni raweritsie tsiere televisiontsie ‘anayeneikani, hepa+na x+ka xapatetsie ‘anayeneikani, yat+ni correos eletrconicostsie metan+ n+’awani, x+ka yamekata’eriwakak+ wainformacion meyetuani m+k+ violación kanan+y+neni. Kepaits+ wainformacion hek+at+ kanayeim+k+, ‘Anam+tari yunait+mat+ tuurí tsiere teemari mehahek+at+ mekanak+nik+ni, ‘ik+ ley kanayetaineni p+ta waheima mekaninuakakuni.
Tsepa kepai x+ka xewit+ nunutsi mat+a tiutixata televisiontsie manayenenik+, ‘ipa+ katinikayeim+k+:
Kepauka xeime mat+a m+reuxatam+k+ni waniu meri xapa kanihurit+ariem+k+, mana ‘utsika tsie m+pa+ kanayetainem+k+ kename hu, m+pa+ tiyuk+huawe, kehate patria potestad tsiere tutela memexeiya yuniwema wahepa+tsita, m+k+ tsiere xapate mekanitawawiyariek+ni, kepaits+ ‘ik+ artículo 76 m+pa+ kanayetaineni ‘ik+ ley m+k+xaxatsiwa,
Kepai tewí entrevista muwewieni ‘hau’erit+ p+karanuyexaxatani tsiere ‘axa p+katiwaramamatekeni tuurí tsiere teemari wahuxie mep+ka’uyehuni ‘aix+ ti’anemek+ memuye’uwenik+ ‘ik+ teemari.
X+ka tuurí tsiere teemari wapapama patria potestad tsiere tutela memexeiya yuniwema wahetsie timieme, ‘ik+ kaniyuweni xapa mifirmatekirieni x+kats+ ‘axa katimat+am+t+ yuanem+k+ hepa+na heimana derechoyatsie ka’uyemiet+.
Kepauka tuurí tsiere teemari yamem+teha’eriwani ‘anam+ kaniyuweni x+ka yuhuk+ate m+pa+ meyekakunikuni, mekaniy+waweni yuhuak+ate, x+ka m+pa+ metekak+ne ‘anam+ yuderecho a la libertad de expresión yuri mepayeit+wani, memutiniukani kemetey+k+huawe yuhetsietimieme, yat+ni x+ka yamekata’eriwani yuhetsietimieme tsiere kaniy+weni memayuxaxatani, yuderecho memeuxeiya heimana mep+ka’uyehuni, yemek+ matsi waniu kememak+’anene tsiere wapai kemem+tekuxaxatsiwa.
‘its+kate, hakewapai memaka’u kewapai wa’uximayatsika meuniere, m+k+mexi mep+y+aka yuri waderecho mem+tewarayeit+iriwani mep+wak+naka kepa+ka tuurí tsiere teemari kepauka ‘axa mem+te’anuyehunitsie, yat+ni kepa+ka x+ka hípame mewarexeiya, yat+ni x+ka y+k+ meteheyurieni, informacionya wapai mep+kayexaxatani. Tuurí ya mem+te’+wiyarie tsiere teemari wahepa+tsita m+pa+ mekateni’+wiyarieka x+ka delitostsie hawai meheuyehax+ani mana ley kemayetaine m+k+tsie mekaninieret+ ‘aix+ mekatenakayuriem+k+, xapate ley tiyuter+wat+ waukawa kanitikateni.
Kehate medios de comunicaciontsie memaye’uka yemek+ kehate mem+war+ entrevistatex+ wa’+kiya, waniuki hepa+na x+ka wa’informacion meyetuak+ni, tuurí tsiere teemari waheima mepunuaka hau’erit+ mep+kateyet+ayani, xeimiet+ ‘axa mem+kate’an+yehunik+ tsepa x+ka yuhukuate yat+ni meyuwaukawa meheu’uwani, watukari, kemem+’anene, kemem+teyuk+’eriya m+k+ waderecho tuurí tsiere teemari, x+ka waxapate tiutipatsieni, matsi ‘anam+ mepikwerieka, kepaits+ wa’+kiya tsiere wahetsietimieme mem+tek+xata, ‘axa mem+kate’anuyehunik+ yat+ni mem+kaheunamiwanik+, ‘ayumieme ‘ik+ ley kanik+xatani tinakemek+.
X+ka m+pa+ mekatekak+né, tuurí tsiere teemari mem+te’uka’eniwa, kepai waheima memeukanunuwa yat+ni waniukame, tsiere waniukame ti’uximayat+ Procuraduria de protección, m+k+ tsiere t+r+kauyeme responsabilidad mekanexeiyani xepaits+ heu’eriet+ niuki, siere wainformacion mep+kayet+ayani, m+k+ xeik+a waheima mememukaunuwani tsiere meman+t+kani mekaniyuwaneni, tsiere xanetsika mem+yeweiyani hasta xanetsika may+kan+ni.
Tuurí tsiere teemari mem+te’uka’eniwa, mepeitimaix+ani kepa+meme wixari pemuyeikani, hakewa pemekayeikani ‘ayeiyari hepa+tsita tsiere x+ka peyuk+huaweni, naime meteti xeiyax+ame parewiya mekanita wauk+ni ‘ena Procuraduria de Proteccion wahats+a.
Kepa+ka xapate m+tiyutixeiyax+anitsie civiles tsiere administrativos tsie, ‘ik+ yuit+ak+ wapapama yat+ni hehate patria potestad, tutela o gusrda tsiere custodia memexeiyani tuurí tsiere teemari wahepa+tsita, ‘anam+ ‘ik+ Procuraduria de Proteccion mana katineuyexatam+k+ tinakemek+.
Kepaukata matsi wapai memaka’u Organos jurisdiccionales, ‘ik+ kaniyuweni medida cautelar mutaxata kepai nunutsi ‘axa muranuyemieni muk+namiyarieni yat+ni meunamieno correoya, mana karanuti n+’ariwanik+ informacionya, +kiyaya, kem+tiun+ka yat+ni información m+k+namiyarieni ‘axa m+karan+yemienik+.
‘ik+ órgano jurisdiccional ‘ena xapa tsie kanieret+, artículos memukuxata tsiere ‘i´k leytsie mayehu, kaniy+weni waniu empresas warutatieni tsiere medidas cautelares muwayetuirieni tuurí tsiere teemari waheima meukanunuwanik+ yemek+ kanit+r+ka+yeni.